Yazarlar

Logivy Lougr (Leğer) Kayıkları ve An Durzunel

İonia'yı yapmaya karar vermeden önce yıllarca hep AN DURZUNEL'i inşa etmeyi hayal ettim. Yine tarihi miras -bize ait olmayan- bir tekne olacaktı. Üstelik artık denizlerimizde tümü ile unutulmuş bir arma taşıyacaktı. Ama 4 ton tekneyi yürütmek için gerekli güç ile armanın tek başına abranması, kullanımı gözümü korkutuyor, tek başıma kullanabileceğim bir armayı ön plana çıkartıyordum.

Sonuçta, AN DURZUNEL ilk göz ağrımdı. 
_______________________________________________________________

Neden Klasik Tekneler?

Yaşadığı dönemin dünyasına nam salmış büyük amiralleri, donanmanın kullandığı irili ufaklı gemileri, araştırmacıların bize aktardığı işlevlerini, mürettebat sayılarını, top adetlerini, donanımlarını, kazanılan deniz zaferlerini merak edip araştıran ve okuyanlar bilebilirler.
Peki, çağlar boyunca deniz kenarında yaşayan, balıkçılık ve taşımacılık ile hayatlarını sürdüren toplulukların yerel denizcilik folkloru neden hiçbir araştırmaya konu edilmemiştir?
Çağlar boyunca kullanılan tekneler, zamanın ve gereksinimlerin zorlaması ile değişime uğrayan tekneler, sahil balıkçılığında kullanılanlarla, açık denizde kullanılan farklı tekneler, o insanların yaşam biçimleri, örf ve adetleri neden inceleme konusu yapılmamıştır?
Kulaktan dolma da olsa bir zamanlar Anadolu’nun Karadeniz limanlarından Rusya’nın Odessa limanına tuz götürüp buğday getiren, İmparatorluğun en şaşalı zamanlarında Tuna nehrinde taşımacılık yapan o inanılmaz kol gücüne, rüzgârın insafı ile yürütülen tekneleri neden merak etmeyiz? Osmanlının Tuna İnce Donanması diye bilinen ve genel olarak donanmanın büyük bölümünü oluşturan düz tabanlı yüksek tonajlı tekneleri kaç kişi araştırıp yayımlamıştır?

"Safkan" Bir Amerikalı: Sharpie

Ne yazık ki bana kadar ulaşan elimde hiç fotoğraf yok.

Babam, 1920 doğumluydu. 1936-39 arasında İstanbul’da ilk shapie’yi kullandığını anlatırdı. Teknenin adının “Kuş” olduğunu biliyorum. Yaz aylarında, Sarıyer’de yalının rıhtımına bağlı tonoz üzerinde, kışında yalının bahçesinde koruduklarını çok dinledim.
 

Tekne Rölövesi Hazırlamak

Günün birinde karşınızda formlarını çok beğendiğiniz bir tekneyi görebilirsiniz. Sadece çektiğiniz fotoğraflar size yeni bir proje çizmek için yardımcı olamaz. O teknenin rölövesini çıkartmanız gerekir. Tekne rölövesi hazırlamak kolay bir işlem olmakla birlikte kâğıt üzerine ilk çizgiden itibaren biraz metot ve çokça dikkat gerektirir.

 

Tekne Boyutları ve İç Mekan Ergonomi Standartları

Bu konuyu okuyanlar araştıranlar denizci tekne nedir? Estetik bir tekne nasıl olur? Pazara sürülen teknelerden hangileri gerçekten iyi teknedir? Sorularının cevaplarını kendileri vermiş olacaklar. Yani ne istediklerini biliyor olacaklar. 

Belki de tekne arayışlarında burada yazılanları referans alacak, kendi istek ve arzuları ile harmanlayacak, en uygun tekneye erişecekler.
 
PLAN ÇİZİMLERİNDE PRATİK VERİLER

"Belou" nedir?

Bu fotoğraf FB de yayımlandı.

İlk kez gördüğüm bu arma konusunda "bir bilenden" bilgi ve açıklama rica ettim.

Öncelikle fotoğraf bizim Ege'den. Tekne bir tırandil. Arka yelkeni göz ardı edersek bizim "tulum arma" dediğimiz Yunanlıların da "sokoleva" dedikleri geleneksel arma.

Tırhandil

Eski Akdeniz teknelerinin halefi olan tırhandil, Yunanistan'da inşa edilen ilk yelken teknesi oldu. Bununla birlikte, kesin kökenlerinde bazı anlaşmazlıklar varı. G.D. KRIEZIS‘e göre 1658 yılında o dönemde korsan yatağı olan Girit’ten esaretten kurtulup Hydra Adasına dönenler ilk tırhandili inşa ettiler. Öte yandan,  I.THEOPHANIDES'e göre, tırhandil, kökenini Adriyatik Denizi'ninde çokça kullanılan bir tür yelkenli tekne olan küçük trabaccoloya borçludur.

Henüz Ege Denizi'ndeki bu tür zanaatların kökeni hakkında yeterli bilgi bulunmamaktadır. Tırhandile benzeyen gemi tipleri: Sakoleva, Bratsera  ve Perama  ve aynı zamanda diğer gemi inşa geleneklerinin etkilerini yansıtan ya da sergileyen bir dizi diğer kombinasyonlarıdır.

Uzunluğuna göre geniş gövdeli tırhandil (3: 1) baş ve kıç ile bodoslamalarının oluşturduğu formu ile Yunan tekneleri arasında en denizci (seaworthy) olanıdır. Bu nedenle, hâlâ geleneksel tarzda ve şu anda Yunan ve Türk sularında kullanılmakta olan herhangi bir büyüklükteki en eski gemi olması tesadüf değildir. En yaygın olarak küçük ticaret,  küçük ölçekli kıyı taşımacılığı ve balıkçılık için kullanılır.